زغال قلیان و تفاوت آن با زغال کبابی

چندنوع زغال داریم

پیش از آنکه تفاوت زغال کبابی و قلیان را بگوییم به طور خلاصه انواع رایج زغال را بررسی میکنیم .زغال به طور کلی به دودسته زغال سنتی یا زغال چوب و زغال فشرده یا زغال چینی و صنعتی تقسیم میشود .

زغال چوب از سوزاندن چوب درختان مختلف به دست می آید که از زمانهای قدیم رایج بوده اما زغال فشرده از ترکیب و فشرده شدن ضایعات چوبی مانند خاک اره و پوست گردو حاصل میشود که طی فرآیندی باهم ترکیب شده و ساخته میشوند .

خوداین دو نوع زغال دارای انواع بسیار متفاوتی هستند که بسته به نوع چوب سازنده درمورد زغال سنتی و نوع مواداولیه و روش تولید در مورد زغال فشرده متفاوت است .

انواع زغال

زغال چینی
زغال فشرده
زغال قالبی
زغال لیمو (قلیانی)
زغال کبابی
زغال فشرده پسته
زغال سکه ای
زغال بامبو
زغال نارگیل

زغال سنتی : همان زغال مرسوم هست که با توجه به جنس و نوع چوبی که استفاده می شود خود به زیر شاخه هایی همچون زغال کبابی، زغال قلیان و … دسته بندی می شود.

برای تولید این نوغ زغال ها فقط نیاز به کوره ی زغال پزی هست که در دو نوع صنعتی و سنتی ساخته می شود که هرکدام از این دو مزایا و معایب خاص خود را دارند.

زغال فشرده : زغال فشرده یا زغال چینی  نوعی زغال هست که مواد اولیه جهت تولید آن شامل خاک اره، پوست گردو و خاک زغال می باشد.

زغال قالبی : زغال قالبی یکی دیگر از انواع زغال است همان گونه که از اسم آن مشخص است این نوع زغال قالب گیری می شود. مواد اولیه برای تولید زغال قالبی تقریبا ۹۰% خاک زغال و۵% آب و ۵% نشاسته یا سمغ عربی استفاده میشود.

زغال لیمو : یک نوع عالی زغال چوب براق و سیاه است که بدون شکاف بوده و هنگامی که شکسته میشود صدای خاصی ایجاد میکند .

در تولید این زغال فشار حررات بالایی برای بالابردن کیفیت زغال لیمو نیاز میباشد که این فرآیند به عملکرد کوره و قدرت آن بستگی دارد تا بتواند در طولانی مدت هم بازده خوب و مناسبی داشته باشد البته باید اشاره کرد که شکسته شدن و خرد شدن این نوع زغال به دلیل حساس بودن مشتری در بازار با کاهش قیمت مواجه میشود.

زغال پسته : این همان زغال فشرده است که در مواد اولیه آن بجای پوست گردو از پوست پسته استفاده شده و دیگر ترکیبات آن همان خاک اره و خاک زغال میباشد و حتی در روند تولید نیز تفاوتی با زغال فشرده یا چینی ندارد.

زغال کافه ای : نوعی از زغال است که از چوب درختان مرکبات همانند لیمو و پرتقال و … به دست میاید تنها تفاوت زغال کافه ای یا قهوه خانه ای با زغال قلم و سکه ای شکل ظاهری آن است چون این زغال دارای شکل خاصی نیست و اکثرا در قهوه خانه ها و سفره خانه های سنتی مورد استفاده قرار میگیرد.

زغال بامبو : این نوع زغال مزایایی دارد که در اینجا به تعدادی از آنها اشاره شده است :

دارای زمان سوخت بالا و پیوسته است.

به راحتی میسوزد.

خاکستری که پس از سوختن بروی زغال باقی میماند به اطراف و روی زمین نمیریزد.

این زغال بدون دود بو گاز میباشد و باعث سردرد و سرگیجه نمیشود.

برای تهیه زغال بامبو نیازی به قطع کردن درختان نیست.

زغال بامبو طعم و عطر قلیان را تغییر نمیدهد.

زغال نارگیل : زغالی باکیفیت است که طعم قلیان را عوض نمیکند خاکستر کم تولید میکند دود نمیکند دارای حررات زیاد است و زمان طولانی میسوزد مهمترین ویژگی این زغال سازگار بودن آن با محیط زیست است .

برای تولید این زغال هیچ درختی قطع نمیشور چون از پوسته نارگیل به دست  می آید.

ویژگی های زغال نارگیل:

سوختن کامل و بهتر در مقایسه با دیگر زغالها

باقی ماندن خاکستر کمتر و مقرون به صرفه بودن

قابل استفاده در محیط های رو باز و سرپوشیده

مرغوبیت بالا و حمل و نقل راحت

فاقد دود و بدون مواد افزودنی

تولید با مرغوبترین مواد اولیه و پوست نارگیل

آیا زغال کبابی و قلیان فرقی باهم دارند ؟

بیشترین کاربرد زغال درکشور ما برای طبخ غذا و کباب کردن و یا برای قلیان کشیدن .اگر بخواهیم جواب کلی و خلاصه بدهیم این است که با وجود تفاوتهایی که بین زغال کبابپزی و قلیان کشی هست اما این گونه نیست که صرفا هر زغال مختص به آن کاربرد باشد  ونتوان در جای دیگر از آن استفاده کرد اما برای اینکه بخواهیم به بهترین کیفیت دست پیدا کنیم از هرکدام درجای خوداستفاده کنیم .

زغال فشرده و سنتی هر دو میتوانند برای کباب و قلیان استفاده شوند اما به صورت کلی زغالی که برای قلیان مصرف میشود باید دارای کیفیت بالاتری باشد چرا که این زغال باید توانایی سوزاندن تنباکو را داشته باشد بنابراین اگر زغال بی کیفیت باشد دود و گاز تولید میکند و موجب سردرد میشود .

زغال فشرده که با ترکیب خاک اره و پوست گردو و خاک زغال  درکوره سنتی پخته شده باشد بهترین نوع زغال برای قلیان است .زغالی که از چوب مرکبات تهیه میشود بهنرین نوع است که مرغوبترین آن زغال لیمو است که البته باید گاز گیری  کامل شده باشد و مراحل پخنت خوبی را گذرانده باشد .

زغال مناسب برای قلیان :

بدون گاز و بدون بو باشد .

دارای ماندگاری طولانی باشد و نیازی به فوت کردن نداشته باشد .

به سرعت خاکستر نشود .

زغال مناسب برای کباب :

همانطور که گفتیم زغال قلیان باید دارای کیفیت بالاتری نسبت به زغال کبابی باشد اما این بدین معنا نیست که زغال کبابی را میتوان از موادهای بی کیفیت تهیه کرد چرا که موجب بد طعم شدن غذا و پخت ناقص آن میشود.

زغال کباب و باربیکیو میتواند از زغالهای ارزانتر باشد اما باید توجه کنید که کیفیت کافی را داشته باشد تاغذای خوشمزه و سالم داشته باشید .

زغال کبابی باید :

نیازی به باد زدن نداشته باشد .

زغال کبابی نباید ریز و پوک باشد.

مراحل تولید آن کامل باشد و خام نمیباشد .

جرقه زیاد نداشته باشد .

خاموش نشود و ماندگاری خوبی داشته باشد .

زغال کبابی خوب به راحتی آتش میگیرد .

حررات خوبی دارد و غذا به خوبی پخته میشود .

زغال کبابی هم  باید گاز گیری شده باشد و بوی گاز از آن ساطع نشود .

زغال کبابی خوب براق است .

حالا که تا اینجا آمدیم با فرایند تولید زغال فشرده که به نسبت زغال سنتی بصرفه تر است هم آشنا شویم :

برای اینکه مواداولیه خودرا به محصول نهایی تبدیل کنیم به دستگاههای مجهز درجه یک نیاز داریم تا مراحل زیر را برای تولید طی کنیم

1. پس آنکه مواد اولیه جمع آوری شدند به آسیاب برده میشوند تا خرد شده و به اندازه مناسب در آیند.
2. مواد پس از خرد شدن به دستگاههای سرند برده میشوند که نوعی الک هستند و وظیفه آن جداسازی مواد درشت و اضافی ست .
3. با الک شدن مواد نوبت به خشک کردن خاک اره میرسد که توسط خشکن سینوسی یا دوار انجام میشود.
4. پس از رطوبت گیری خاک اره آنرا با دیگر مواداولیه ترکیب میکنند .
5. حالا نوبت به مرحله فشرده سازی میرسد این مرحله توسط اکسترودر زغال انجام میشود که با نام دستگاه زغال ساز شناخته میشود.
6. دستگاه زغال ساز بریکت یا زغال خام را از فشرده سازی مواداولیه تولید میکند .
7. بریکتها به کوره برده میشوند تا پخته شده و به زغال فشرده تبدیل شوند .
8. بریکتها روی پالتها چیده میشوند و به مدت زمان لازم درکوره قرارمیگیرند〈 کوره سنتی یا صنعتی 〉.
9. باپخت در کوره پالت خفه کن روی آنها قرار گرفنه و زغالها آماده میشوند .
10. میتوان قبل از بسته بندی زغالها را با دستگاه برش زغال فشرده به ابعاد کوچک تقسیم کرد تا استفاده برای مصرف کنندگان راحتر باشد

دلیل فشرده سازی چیست ؟

زمانیکه زغال در کارخانه زغال ، فشرده میشود مدت زمان طولانی تر میتواند روشن بماند و بسوزد و همچنین در زمان استفاده برای قلیان ،خاکستر کمتری را به جا میگذارد بالاترین کیفیت سوختن برای این نوع زغال است .